سخن از نقش و جایگاه مددکاران اجتماعی در مدیریت شهری در واقع اعتراف به لزوم مداخله اجتماعی محور در کنار سایر رویکردهای اقتصادی، سیاسی، قضائی، بهداشتی و… است.
از این روی برای بهزیستیِ ساکنان یک شهر طبیعتاً باید نگاهی جامع برای پرداختن به همه نیازهای انسانی داشت و نادیده گرفتن یک بخش از اجزاء این نیاز، سایر سیستم های شهر را از حالت تعادل خارج و وارد یک آنومی مخرب خواهد نمود.
آسیب شناسیِ شهرها بیانگر این بی توجهیِ اجتماعی محور در توسعه شهرها داشته و به تبع آن با معضلات و آسیب های اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و فرهنگی بیشماری روبرو هستیم.
چه باید کرد؟ و اصولاً نقش ما مددکاران اجتماعی در این ورطه چیست؟
مددکاران اجتماعی بنا به ماهیت حرفه ای خود در مدیریت شهری نه پیشنهادی برای سبک معماری دارند، نه می خواهند سیاست را تغییر بدهند، نه اقتصاد را متحول می کنند، نه می خواهند مبلّغ تغییرات فرهنگی باشند، نه سیستم ورزشی را تکان می دهند و نه قانون و مجازات کشور را زیر و رو می کنند، چه بسا معتقدند که این امور هم مثل همه امور دیگر تخصص خود را دارد و متخصص خود را می خواهد.
اما مددکار اجتماعی از زاویه دیگر با همه بخش ها کار دارد.
او ضعف ها و کم کاری ها را در این حوزه می بیند. او مسیر غلط و ناهموار و شخم زده این ساختار ها را شناسایی می کند. او آگاه می شود که متولیِ امور یا نمی بیند و یا نمی داند و یا می بیند و می داند اما درگیر منافع شخصی و فارغ از دغدغه اجتماعی است… بنابراین نقشش متولد می شود:
یک آژیرکش اجتماعی و هشدار دهنده؛
یک مطالبه گر حقوق شهروندی؛
یک آینده نگر و پیش بینی کننده آسیب های پیش رو؛
یک منسجم کننده بین سیستم های مختلف؛
در واقع مددکاران اجتماعی در مدیریت شهری گاه یک مهندس اجتماعی اند، گاه یک معلم، گاه یک راهبر، گاه یک مدافع و وکیل اجتماعی.
آنان با احساس یک کودک، با تجربه یک پیر، با نشاط یک جوان و با تفکر یک اندیشمند به جامعه نگاه می کنند و پیشنهاد می دهند.
و در نهایت در پی نوشت این یادداشت اعلام کنم که گفته های فوق به هیج روی به این معنا نیست که مددکاران اجتماعی سوپر من اند! این جامع نگری و جامع محوری مددکاری اجتماعی در ذات و ماهیت حرفه است.
نویسنده: احمدعلی جبارزاده؛ مددکار اجتماعی
پایگاه اطلاع رسانی مددکاران اجتماعی ایران
